Sprężyna to element o szerokim zastosowaniu w różnych dziedzinach. Sprężyny są znane ludzkości od tysięcy lat i używane są obecnie w wielu konstrukcjach jako element łączący w połączeniach sprężystych, jest niezastąpiona w konstrukcji długopisów, znajdziemy ją w sofach i materacach.

Rodzaje sprężyn oraz ich normy

Wszystkie elementy konstrukcji maszyn, urządzeń i innych przedmiotów muszą być produkowane według norm, których spełnienie jest wymagane, aby dana część (w tym wypadku sprężyna) mogła być używana. Zatem sprężyny można podzielić ze względu na to, jakie normy spełniają oraz ze względu na materiał, z którego zostały wykonane. Wyróżnia się:

  • sprężyny zwijane na zimno,
  • sprężyny zwijane na gorąco.

Przykładem sprężyny zwijanej na zimno jest sprężyna wykonana z drutów sprężynowych patentowanych według normy PN-EN 10270-1 oraz DIN 17223 cz.1. Natomiast sprężyny zwijane na gorąco wykonywane są na przykład z prętów stopowych walcowanych, ciągnionych, szlifowanych według normy PN 74/H-84032 oraz nierdzewnych według normy PN-EN 10270-3. Natomiast norma PN-88/M-80700 warunkuje wykonanie tych sprężyn w następujących przedziałach średnich grubości:

  • zwijane na zimno: 0,2 – 12,0 mm,
  • zwijane na gorąco: 13,0 – 50,0 mm.

Oprócz powyższego podziału, sprężyny dzieli się na rodzaje pod względem konstrukcji oraz zastosowania. Najczęściej używanymi rodzajami sprężyn to: sprężyny naciągowe, naciskowe z drutu, śrubowe oraz skrętne.

Sprężyny naciągowe (nazywane też rozciąganymi) to element, który wymaga zaczepów. W tym rodzaju sprężyn należy uwzględnić naprężenia złożone.

Sprężyny naciskowe z drutu są wykonane z dobrej jakości stali sprężynowej, a ich zaleta jest odporność na ściskanie. Ich produkcja odbywa się zgodnie z normami: EN 10270-1-SH (DIN 17223), EN 10270-3-FDSiCr (DIN 17223 T2).

Sprężyny śrubowe wykonywane są z trwałej stali sprężynowej według norm EN 10270-1-SH (DIN 17223) i EN 10270-3-FDSiCr (DIN 17223 T2).

Sprężyny skrętne natomiast to jedna z ważniejszych odmian sprężyn śrubowych.

Innymi typami sprężyn są: sprężyny ślimakowe, stożkowe, sprężyny do bram garażowych, talerzowe oraz sprężyny faliste.

Zastosowanie sprężyn

Sprężyny znajdują swoje zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, na przykład w rolnictwie, górnictwie a także przemyśle chemicznym, maszynowym, budowlanym oraz energetycznym. Każdy typ sprężyny ma swoje zalety wykorzystywane w odpowiednich konstrukcjach, dlatego należy prześledzić wcześniej wymienione rodzaje i dobrać odpowiedni rodzaj sprężyny.